چندي پيش شنيده شد که سه تن از امام جمعه هاي موقت قم که هر يک از استوانه هاي علم و اجتهاد و تقوا در اين شهر هستند، يعني آيات: جوادي آملي، اميني و استادي به دليل اعتراض نسبت به رفتار شماري از افراطي هاي حامي دولت، حاضر به اقامه نماز جمعه نيستند.

امکان اثبات اين خبر وجود نداشت و پس از آن که دو هفته جناب حجت الاسلام آقاي سعيدي نماز جمعه قم را اقامه کردند، بالاخره آيت الله جوادي آملي به نماز جمعه آمد. اخبار مربوطه در سايت نماز جمعه قم انعکاسي نيافت اما با خوشحالي از آمدن ايشان براي اقامه جمعه خبر داده شد (http://www.namaz-qom.ir).

پس از آمدن آيت الله جوادي و سخناني که با نهايت حزم و احتياط بيان کردند، روشن شد که اگر هم تصميمي براي نيامدن بوده، تبديل به آمدن شده اما قرار فيما بين آنان بر اين شده است تا اعتراض خود را نسبت به تندرويهايي که در ايام انتخابات نسبت به روحانيت، چهره‌هاي برجسته نظام و طرح مسائلي در باره پيشينه سي ساله نظام شده، مطرح کنند.


آيت الله جوادي پيش از همه اين انتقادها را مطرح کرده و رفتار برخي از کانديداها را با برخي از چهره هاي روحانيت تشبيه به رفتار برخي از تندروهاي مشروطه خواه با روحانيت وقت کرده بود. اعتراض آيت الله جوادي در ميان يک خطبه نسبتا طولاني در پنجم تيرماه جاري، در قالب عباراتي بود که در برخي از سايت ها انعکاس يافت. ايشان از اين که کساني هم واضع قانون، هم مجري و هم ناظر باشند گلايه کرد و ضرورت اين را که بايد يک نقطه اي پاک بماند را مطرح نمود.

هفته پس از آن در 12 تيرماه آيت الله اميني آمد و ايشان هم با انتقاد از تندرويها و اظهارات کساني که بخشي از نيروهاي انقلاب را خارج از انقلاب دانسته و به طور مداوم در خفا و گاه آشکار از برخورد با آنان، دستگيري و حبس و اين قبيل مطالب سخن مي گويند انتقاد کرد.

اما هفته جاري يعني جمعه 19 تيرماه آيت الله استادي نيز که بنا به اظهارات خودشان با توجه به سابقه سکته قلبي، در اين رويدادها قلبشان بيشتر ناراحت شده است، و از اين که عده اي طلاب تندرو جوان وابسته به يکي از مؤسساتي که متهم به حمايت افراطي از رئيس دولت است، اقدام به برگزاري راهپيمايي عليه برخي از چهره هاي نظام مي کند اظهار نگراني کردند. بنا به گزارش سايت نماز جمعه قم ايشان در «بخش ديگري از سخنان خود به جايگاه و قداست حوزه علميه قم اشاره كرد و گفت: حوزه علميه قم يك حوزه‌اي است كه شورا، مديريت، جامعه مدرسين، مراجع و.... دارد و نمي‌شود هر فردي از هر گوشه‌اي از حوزه بلند شود و با سخنان بيهوده فكر كند دارد از رهبر حمايت مي‌كند». در خبرهاي ديگر هم آمده است که آيت الله استادي گفتند: همه تصميم‌گيري‌ها بايد به سمتي باشد كه اهتمام مردم را به نظام بيشتر كند و هر چه پشتيباني مردم از يك نظام بيشتر باشد، آن نظام قدرتمند‌تر و مستحكم‌تر خواهد بود.

نگراني هر سه بزرگوار به طور عمده روي بي اعتمادي ايجاد شده در جامعه نسبت به نظام اسلامي است. هيچ کدام از آنان مايل نيستند نظام و رهبري آن آسيب ببيند، اما از اين که به خاطر رفتارهاي افراطي اطرافيان دولت اينچنين نظام در معرض بي اعتمادي قرار گرفته سخت نگران هستند. طبيعي است که آنان با وجود تأکيدي که روي رهبري نظام و قداست آن دارند، انتظارشان اين است که اوضاع به سمتي پيش برود که روال کار از دست افراطي هايي که به اسم رهبري دست به تخريب ديگران زده و سررشته اقدامات تند را در اختيار گرفته‌اند، خارج شود.

اما از سوي ديگر، مهم آن است که نه تنها اين سه چهره روحاني برجسته قم، بلکه بسياري از روحانيون برجسته ديگر، حتي کساني که گاه به ظاهر بيانيه هاي حمايت مي‌دهند، از منتقدان جدي دولت هستند. اين مسأله حتي در حد مراجع تقليد نيز قابل مشاهده بوده و آنان نيز حاضر به تأييد رسمي برخي از اقدامات نشدند و دست کم آن بود که به خاطر ملاحظاتي خود را در حاشيه قرار دادند. برخي از آنان مانند آيت الله اردبيلي حساسيت‌هاي آشکارتري نسبت به پايمال شدن حقوق مردم از خود نشان دادند.

ترديد موجود در سطح بالاي حوزه، به رغم وجود رفتارهاي تند از سوي برخي از طلاب سطح متوسط و پايين و نيز کساني که در برخي از منابر توصيه به برخوردهاي بيرحمانه با معترضين داشتند، نشان از آن دارد که روحانيت برجسته حوزه، همچنان در کنار مردم بوده و بر آن است تا رهبري که امروز بر اثر رفتارهاي تند و افراطي عده اي سپر بلاي آنان شده، قداست و اعتبار خويش را حفظ کند. زيرا به هر روي آنان واقف هستند که حيات جمهوري اسلامي تنها در قالب قانون اساسي و استمرار اصول اساسي آن امکان پذير است اما چنان نيست که اين قطار بتواند با تکيه بر چند درصد محدود از افراد جامعه پيش رفته و ساير مردم را از قطار پياده کند.