سوال3- حكومت آدولف هيتلر در آلمان نازي و بنيتيو موسوليني در ايتالياي فاشيست هم بر پايه انتخابات تشكيل شده بودند. آيا به اعتقاد شما آن حكومت ها دموكراتيك بودند؟ تكليف منتقدان و اعتراضاتشان در آن دولت ها چه بود؟ يا اينكه شما و همفكرانتان اساسا از برقراري مدل هاي مشابه در ايران حمايت و استقبال مي كنيد؟
مشروح نامه و سوالات محمدرضا يزدان پناه و پاسخ هاي دكتر احمد توكلي:
پاسخ سوال3- اگر انتخابات برگزار شده در حكومت هيتلر و موسيليني در چارچوب قانون اساسي و قوانين انتخاباتشان بوده باشد، طبعا بخش مهم سيستم مردمسالاري را تامين كرده اند. البته دموكراتيك بودن حكومت فقط به برگزاري انتحابات آزاد نيست. شرايط ديگري هم لازم دارد مانند آزادي بيان، التزام حاكمان به قانون اساسي وديگر قوانين، حضور موثر نهاد پارلماني در صحنه حكومت و بالاخره وجود سازوكار قانوني براي اعتراض به كاركرد اركان حكومت.